“AI-geletterdheid.” Het klinkt voor sommigen als een term uit een technisch handboek, of iets dat alleen belangrijk is voor programmeurs, data scientists of tech-afdelingen. Maar anno 2025 is AI-geletterdheid geen luxe of nice-to-have meer. Het is een basisvaardigheid die iedereen in een organisatie nodig heeft – van de klantenservice tot het managementteam.

In dit artikel leggen we op een simpele en begrijpelijke manier uit wat AI-geletterdheid precies is, waarom het nú belangrijk is en hoe jouw organisatie ermee aan de slag kan.

AI is overal – ook waar je het niet verwacht

Voor we duiken in de definitie, eerst dit: veel mensen denken dat ze niet met AI werken. Maar de kans is groot dat ze dat wel doen, zonder het te beseffen.

• Een automatische vertaling in Microsoft Teams? Dat is AI.

• Een chatbot die vragen van klanten beantwoordt? AI.

• Een systeem dat suggesties geeft voor teksten of e-mails? Ook AI.

• Een tool die kandidaten filtert bij sollicitaties? Zeker weten AI.

AI is geen sciencefiction meer. Het is onderdeel van alledaagse software, processen en besluitvorming. Juist dát maakt AI-geletterdheid zo belangrijk. Want als medewerkers niet weten dat ze met AI werken, kunnen ze de risico’s niet inschatten,  laat staan verantwoord handelen.

Lees ook ons artikel Hoe LLM’s en Generatieve AI AI-geletterdheid op de werkvloer veranderen.

Wat betekent AI-geletterdheid?

Heel simpel gezegd betekent AI-geletterdheid:

✅ Weten wat AI is — en wat niet.

AI is géén magische oplossing. Het is technologie die voorspellingen doet op basis van patronen in data. Weten waar die grenzen liggen, voorkomt dat mensen AI als “waarheid” zien.

✅ Herkennen waar AI wordt ingezet.

Veel tools bevatten AI zonder dat het duidelijk vermeld staat. AI-geletterde medewerkers herkennen subtiele toepassingen van AI en weten dat ze soms met een algoritme praten, niet met een mens.

✅ Begrijpen van risico’s.

AI kan fouten maken, discriminerende patronen versterken of verkeerde informatie genereren. Het is essentieel dat medewerkers kritisch kijken naar AI-output. Hierover lees je meer in Hoe herken je AI-bias?.

✅ Wet- en regelgeving kennen.

Met de EU AI Act zijn organisaties verplicht om AI verantwoord en transparant in te zetten. Medewerkers moeten weten welke regels gelden en wat dat betekent voor hun werk.

✅ AI verantwoord gebruiken.

AI-geletterdheid gaat niet alleen over kennis, maar ook over handelen. Wanneer gebruik je AI wel en wanneer niet? Hoe controleer je de resultaten? Hoe leg je het uit aan klanten of collega’s?

Waarom is AI-geletterdheid nú zo belangrijk?

In februari 2025 is de EU AI Act officieel van kracht gegaan. Die wet verplicht organisaties om ervoor te zorgen dat medewerkers AI veilig, eerlijk en transparant gebruiken. Vanaf augustus 2025 start actieve handhaving.

Maar het gaat niet alleen om wetgeving. AI-geletterdheid is ook een strategisch voordeel:

• Organisaties die hun mensen trainen, vermijden fouten en risico’s.

• Ze kunnen sneller en slimmer nieuwe AI-tools inzetten.

• Ze wekken vertrouwen bij klanten, partners en toezichthouders.

• Ze bouwen een moderne, toekomstbestendige cultuur.

Kortom: AI-geletterdheid is niet alleen een compliance-issue, maar het is een concurrentievoordeel.

AI-geletterdheid is géén technische cursus

Belangrijk om te benadrukken: AI-geletterdheid is geen opleiding tot data scientist. Het gaat niet om programmeren of complexe wiskunde. Het draait om inzicht, bewustwording en kritisch denken.

Iedereen kan het leren. Het begint bij simpele vragen zoals:

• Wat doet deze tool precies?

• Waar haalt hij zijn data vandaan?

• Klopt deze uitkomst wel?

• Kan ik dit uitleggen aan een collega of klant?

Medewerkers hoeven geen techneuten te worden, maar ze moeten wel weten welke vragen ze moeten stellen.

Hoe leer je AI-geletterdheid?

AI-geletterdheid leer je het beste in de praktijk. Bijvoorbeeld via:

• Trainingen en workshops, zoals onze AI-geletterdheid training voor teams.

• Masterclasses in het gebruik van AI via verschillende aanbieders.

• Interne discussies en casussen, waarin je leert herkennen waar AI wordt gebruikt en welke risico’s dat meebrengt.

• E-learning die medewerkers stap voor stap meeneemt in wat AI is, wat het kan en waar de grenzen liggen.

AI-geletterdheid: dé digitale vaardigheid van deze tijd

Waar digitale vaardigheden vroeger gingen over e-mail, tekstverwerkers of spreadsheets, gaat AI-geletterdheid over iets fundamentelers: hoe je technologie gebruikt op een manier die eerlijk, veilig en slim is.

AI-geletterdheid is niet alleen de sleutel om compliant te zijn, maar het is dé manier om als organisatie toekomstgericht, mensgericht en wendbaar te blijven.

Wil je jouw organisatie voorbereiden? Begin vandaag. Want AI is er niet morgen – het is er nú.